Yakın zamanda vatandaşlık sınavına giren bir dostumuza, “VIII. Henry’nin kaç karısı vardı?” diye sormuşlar. “Çoktu, ama tam sayısını sanırım kendisi de bilmiyordu!” diye cevaplamış. “Kaç kişinin kellesini kesti?” diye sorulsa, yine aynı cevap verilebilirdi. İngiliz kraliyet tarihinin entrikalarla, cinayet, rüşvet ve ihanetlerle dolu sayfaları arasında bu kralın seçkin bir yer tutmasının sebebi, yalnızca bol keseden insan harcama marifeti değildir. Geniş bir yemek tabağını andıran suratına bakanlar, bir ebleh olduğu yargısına kolayca varırlar. Fakat o karmaşık komplo tezgâhları kurup işletmesiyle olduğu kadar, kendisini neredeyse bir “Aziz” mertebesine çıkaran “din adamlığı” ile de ünlüdür!
Bunlar birbiriyle çelişir mi? Belki de bunlar, evrensel olarak birbirini tamamlayan, dünyanın neresinde olursa olsun, bütün çağlarda karşımıza çıkacak bir tipin ayrılmaz iki özelliğidir. Çok dindar olacaksın, hatta bir “Kilise Kurucusu” düzeyinde “aziz din adamı” sayılacaksın, hem de gelmiş geçmiş en büyük dalaverecilerden biri olacaksın! Evet o, hem İngiltere’yi Roma Katolik Kilisesi’nden ayırıp Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olan Anglikan Kilisesini kurmasıyla, hem de resmi olarak 6 kez evlenmesiyle, sayısız evlilik dışı ilişkisiyle ve 70 binden fazla insanın kafasını kesmesiyle birlikte anılıyor. Demek, çok dindar olmakla çok alçak olmak birbiriyle çelişmiyor.
Tarih kitapları, 1502 yılında ağabeyi Arthur’un ani bir şekilde “bilinmeyen bir sebepten” öldüğünü ve krallık sırasını bekleyen VIII. Henry’nin tahta geçtiğini yazıyor. Daha serbest düşünceli tarihçiler, “bilinmeyen sebep” yerine bir zehirlenme olayından söz ediyor. Zehirleyen olarak, kuşkunun parmakları Henry’yi gösteriyor. Tahta çıktıktan birkaç ay sonra, ölen ağabeyinin karısı Aragonlu Catherine ile evleniyor.
Sonraki evliliklerin hepsi uzun hikâye… Aralarında, ensest, zina, komplo, vatan hainliği vs. vs. suçlamasıyla yargılı yargısız öldürülenler var, ama bunlar sıradan olaylar sayılıyor herifin hayatında.
Ama onun Anglikan Kilisesi’ni kurmasına sebep olan evliliği tarihsel öneme sahip.
1540 yılında Cleves’li Anne ile evleniyor ve sadece altı ay evli kaldıktan sonra boşanıyor. Ardından kendisinden otuz yaş küçük olan Catherine Howard ile iki yıl evli kaldıktan sonra, zina yapma suçlamasıyla Catherine’i tutuklayıp yargılamadan idam ediyor. Bir yıl sonra Catherine Parr ile evleniyor. Fakat bu sırada bir başa kadına âşık oluyor. Catherine’in erkek çocuk doğuramamasını evliliklerinin lanetli ve geçersiz olduğuna bağlayarak boşanmak istiyor. Fakat Catherine’nin yeğeni İspanya İmparatoru V. Şarlkent ve Papa, önceki boşanmaları görmezden gelirken, bu sefer Henry’nin bu isteğine şiddetle karşı çıkıyorlar. Yaklaşık altı yıl boyunca boşanmak için uğraşan Henry, çareyi Papa’ya olan din bağını kesmekte buluyor. İngiliz Reformu denilen alavere-dalavere ile Anglikanizm kilisesini kuruyor.
VIII. Henry, 38 yıl iktidarda kaldı ve tıka basa yemek yemekten hoşlanan oburların hastalığı olan guttan öldü.
İğrenç iktidarı içinde işlediği suçların en büyüğü, “Utopia” adlı eseriyle, aydınlanma dünyasında yıldızı dünyanın sonuna kadar parlayacak olan Thomas More’un kafasını kesilmesidir. Onu da gelecek sayımızda anlatalım.
