1980 yılında Margaret Thatcher tarafından başlatılan Right to Buy olarak bilinen belediye evlerini satın alma hakkı, İşçi Partisi tarafından zorlaştırılıyor. Mevcut düzenleme belediyeler tarafından tahsis edilen sosyal konutlarda yaşayanlara oturdukları konutları indirimli olarak alma hakkı veriyor. Londra için maksimum136 bin sterlin olan indirim 21 Kasım’dan itibaren 16 bin sterline düşürüldü.
Belediye evlerinin satışını teşvik eden yüklü miktardaki indirime, bu yılın Temmuz’unda iktidara gelen İşçi Partisi’nin 30 Ekim’de açıkladığı bütçe ile son verilmiş oldu. 21 Kasım itibarı ile sona eren indirimden yararlanmak isteyen binlerce belediye kiracısı Right to Buy başvurusunda bulundu. Üç hafta içerisinde yapılan başvuru sayısı birçok belediyede bir yılda yapılan başvuru sayısını aştı. Piyasa fiyatının altında biçilen konut fiyatının yanı sıra 136 bin sterlinlik yardımı kaçırmak istemeyen belediye kiracıları mortgage alma koşulları olmasa dahi başvurularını yaptı.
İşçi Partisi sosyal konutların satışını zorlaştırmak için indirime son vermenin yanı sıra yeni koşullar da getirmeye hazırlanıyor. Yapılması planlanan değişiklikler arasında oturduğu evi satın almak için bekleme süresinin üç yıldan on yıla çıkartılması ve yeni yapılan evlere taşınanlar için bu hakkın tamamen kaldırılması da var. Konutların satışı halinde belediyelerin yapmış olduğu indirimin iadesi için mevcut olan zaman aşımı süresi de 5 yıldan 10 yıla çıkartılacak. Yani belediyeden satın aldığı evi 10 yıl içinde satanlar yararlandıkları indirimi belediyelere iade etmek zorunda kalacak.
İngiltere ve İskoçya’da konut adaleti için kampanya yürüten Shelter Vakfı’nın Genel Müdürü Polly Neate, İşçi Partisi’nin Right to Buy hakkına yönelik reformlarını “olumlu ama yetersiz” olarak değerlendirdi. Neate, atılan bu adımların İlkbahar Bütçesi’ne dahil edilecek sosyal konutların inşası için ayrılan ciddi yatırımlarla desteklenmesi durumunda anlamlı olacağını ifade etti.
Shelter tarafından yapılan bir analiz 1980 yılına kıyasla sosyal konutların sayısının 1 milyon 400 bin azaldığını ortaya koyuyor. Ellerindeki sosyal konutları indirimli olarak satan belediyeler, giderek artan konut ihtiyacına karşılık sattıkları evlerin yerine yenisini inşa edemedikleri için, yüzbinlerce evsizi yüksek kiralar ödedikleri geçici evlerde yaşamaya mahkum etmiş durumda.
