Dizel ve benzinli araçların satış yasağı bir önceki Muhafazakâr hükümet döneminde 2035 yılına kadar uzatılmıştı ancak İşçi Partisi seçim manifestosunda bu tarihi tekrar 2030 yılına çekeceğini taahhüt etmişti. İşçi Partisi bu taahhüdünü yerine getirebilmek için otomobil üreticileri ile istişarede bulunmaya başladı.
Hükümetin sekiz hafta sürecek istişarelerle 2030’dan itibaren sıfır emisyonlu araçlarla birlikte hangi otomobillerin satılabileceğini netleştirmek istiyor. Bu istişarelerde sadece kişisel kullanımlık araçlar değil aynı zamanda küçük işletmeler tarafından kullanılan araçlar ve kamyonetlerin yenilenmesine ilişkin de bir strateji geliştirebilmek için ihtiyaç duyduğu verileri toplamaya çalışıyor.
Hükümet, Ulaştırma Bakanı Heidi Alexander tarafından yapılan istişareler sonrasında bir yol haritası çizecek. Hükümetin başlatmış olduğu istişarelerle birlikte motorlu araç üreten firmalar da karşılaştıkları zorlukları ve atılması gereken adımları kamuoyu ile paylaşmaya başladı. Otomobil endüstrisi liderlerinin şimdiye kadar yapmış olduğu açıklamalar içerisinde en öne çıkan kaygılar, araçların özel olarak satın alınmasının maliyeti ve şarj noktası altyapısının yetersizliği. Otomobil endüstrisi, her iki nedenden dolayı sürücüler 2030 hedefini gerçekleştirecek hızda elektrikli araçlara rağbet etmediği uyarısında bulunarak hükümetten çözüm üretmesini talep ettiler.
Elektrikli araçlara talep olmadan hükümetin bu hedefini tutturması zor. Sürücülerin elektrikli araçlara geçmesinin önündeki en büyük engel maliyet. En uygun fiyatlı elektrikli araçların modelleri bile benzinli ya da dizel muadillerinden çok daha pahalı. Elektrikli araç satışı şimdilik yüzde 25 civarında. En ucuz ikinci el elektrikli araçların fiyatları bile yaklaşık 20 bin sterlin civarında. Elektrikli otomobillerin satışını zorlaştıran diğer sorun ise şarj noktalarının azlığı ve şarj etmenin maliyeti. Hükümetin verilerine göre şu anda Birleşik Krallık’ta 72 binden fazla halka açık şarj noktası bulunuyor. İngiltere’de yerel yönetimler tarafından yapılması planlanan yeni şarj nokta sayısı 100 bin civarında.
Dünyanın en büyük dördüncü otomobil üreticisi Stellantis de dahil olmak üzere Birleşik Krallık’taki otomobil üreticilerinin üçte ikisinden fazlası 2030 yılına kadar tamamen elektrikli otomobillere geçmeyi taahhüt etmiş durumda. Ancak hem hükümet hem de firmalar hedeflerini tutturmalarının bedelini yine işçilerin sırtına yıkacak. Yeterince alt yapı ve hazırlık yapılmadan hayata geçirilecek hedefler nedeniyle binlerce kalifiye çalışan işten çıkartılacak.
Elbette tüm sürücüler, özellikle de araçlarını iş ve temel ihtiyaçları için kullananlar doğaya daha az zarar verdiği iddia edilen elektrikli arabaları tercih eder, ancak bu araçların maliyetinin ortalama geliri olan birinin bütçesine uygun olması ya da en azından dizel ve petrol otomobillerden daha fazla olmaması gerekir. Ama hem Londra Büyük Şehir Belediye Başkanı Sadık Khan örneğinde olduğu gibi İşçi Partisi’de, Muhafazakar Parti’de doğaya da az zararlı ve karbon monoksit salınımının daha aza indirecek uygulamaların bedelini halka kesmekte. Otomobil endüstrisi ile istişare yapan hükümetin aklına bu yasaklamanın bedelini ödeyecek halkla istişare yapmak gelmemekte.
