İngiltere Merkez Bankası (BoE) ABD Merkez Bankası FED’i takip ederek politika faizini 50 baz puan artışla yüzde 3,5’e yükseltti. Kasım’da enflasyon yüzde 0,4’lük düşüşle 10,7 olarak saptanmasına karşın uzmanlar alım gücündeki düşüşle hayat pahalılığındaki artışın ise hala 40 yılın en yüksek seviyesine yakın olduğunu öne sürdü.
Üst üste artışla faizi 14 yılın en yüksek seviyesine çıkartan BoE, ücretler ve fiyatlardan kaynaklı ısrarcı yurtiçi enflasyon baskıları ile başa çıkmak için daha fazla faiz artırımının gerekli olabileceği konusunda görüş birliğine vardıklarını açıkladı.
Açıklamada, “İş gücü piyasası sıkı olmaya devam ediyor ve yurtiçi fiyat, ücretlerdeki enflasyonist baskı daha güçlü bir para politikası yanıtının haklı olabileceğine işaret ediyor” denildi.
BoE Başkanı Andrew Bailey, Faiz kararına ilişkin olarak Maliye Bakanı Jeremy Hunt’a yazdığı mektupta, BoE’nin tahminlerinin İngiltere’de enflasyonun tepe noktasına ulaştığına işaret ettiğini, ancak enflasyonun önümüzdeki aylarda “çok yüksek” kalmaya devam etmesini beklediklerini ifade etti.
Geçtiğimiz ay İngiltere ekonomisinin uzun bir resesyona girmekte olduğunu savunan BoE, bugünkü toplantıda 2022’ün 4’ncü çeyreği için GSYH daralma beklentisini yüzde 0,3’ten yüzde 0,1’e indirdi.
17 Kasım’da açıklanan bütçenin gelecek 1 yılda GSYH’ya 0,4 puan katkı yapacağını öngördü.
ENFLASYONDA FREN, GIDA FİYAT ARTIŞINI DURDURAMADI
İngiltere’de Kasım ayında yıllık enflasyon yüzde 10,7’ye düştü. Bu 4 aylık artıştan sonra ilk düşüş oldu. Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) Aralık verilere göre, Ekim ayında 41 yılın rekorunu kırarak yüzde 11,1’e yükselen Tüketici Fiyat Endeksi, Kasım’da yüzde 0,4’lük düşüşle 10,7 olarak saptandı.
Uzmanlar hayat pahalılığındaki artışın ise hala 40 yılın en yüksek seviyesine yakın olduğunu aktardı.
ONS enflasyondaki düşüşün “özellikle motor yakıtlar ve ikinci el otomobillerdeki fiyat değişiklikleri” ile tütün, konaklama hizmetleri, giyim ve ayakkabı, oyun, oyuncak ve hobilerdeki fiyat değişikliklerinden kaynaklandığını belirtti. Fiyatları kısmen yukarı çeken en büyük etken ise restoran, kafe ve barlardaki alkol fiyatlarıydı. ONS’in 2022 yılı istatistiklerine göre, gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyatlar Kasım’a kadarki 12 ayda yüzde 16,5 oranında arttı. Bu, 1977’den bu yana görülen en yüksek artış. Ekim’de bu oran yüzde 16,4 olarak kaydedilmişti. Fiyatlardaki artışı en çok ekmeğin etkilediği belirtildi. Meyvedeki fiyat düşüşü ise artış oranını kısmen dengeledi.
ONS Baş Ekonomisti Grant Fitzner, fiyatların yükselmeye devam ettiğine ancak artışın önceki aylara kıyasla yavaşladığına dikkat çekti. “Fiyatlar hala artıyor, ancak bu artış başta akaryakıtlarda olmak üzere geçen yılın bu zamanlarına kıyasla daha az” diyen Fitzner, “Bazıları enflasyonda zirveye ulaştığımızı söylüyor ama bunu söylemek için henüz çok erken. 40 yılın en yüksek seviyesine ulaştığımızdan bu yana ilk defa düşüş kaydediyoruz, birkaç ay daha beklemeliyiz” diye devam etti.
Maliye Bakanı Jeremy Hunt ise salgın ve Ukrayna savaşının devam eden etkileri yüzünden yüksek fiyatların “Avrupa ekonomilerini rahatsız etmeye devam ettiğini” vurgulayarak, “Zorlu bir dönemden geçiyoruz. Gelecek yıl enflasyonu yarıya indirmek için de yeni bir plan uyguluyoruz” dedi.
UZMANLAR KAYGILI
Uzmanlar, ONS’in açıklamasından önce yıllık enflasyonun Kasım’da yüzde 10,9 olacağını tahmin etmişti. Ekonomist Yael Selfin’e göre fiyat artışları müşterilere daha geniş bir şekilde yansıtıldıkça enflasyon kalıcı hale gelebilir ve bu İngiltere ekonomisi için hala “önemli bir tehdit.” İngiltere Ticaret Odası Araştırma Başkanı David Bharier ise, fiyat artışlarının önümüzdeki aylarda hissedilmeye devam edeceğini söyledi. Öte yandan Capital Economics adlı danışmanlık şirketinde İngiltere Baş Ekomomist Paul Dales, fiyatların zirveye ulaşmış olabileceğini öne sürdü, birçok farklı kalemde fiyat düşüşü yaşanmasının “ümit verici” olduğunu söyledi.
