İngiltere Merkez Bankası enflasyonla mücadele iddiasıyla üst üste 13. kez faiz artırdı. Haziran’ın son haftası açıklanan kararla politika faizi 50 baz puanlık artışla yüzde 4,5’ten yüzde 5’e çıkarıldı. Ülkede politika faizi en son, küresel mali krizin yaşandığı 2008’de bu seviyedeydi.
Ülkede Haziran ayında açıklanan resmi rakamlara göre, yıllık enflasyon Mayıs ayında değişmemiş ve yüzde 8,7 seviyesinde kalmıştı. Oysa uzmanlar enflasyonda düşüş beklentisi içindeydi. Dolayısıyla Merkez Bankası’nın politika faizini artırması muhtemel görünüyordu.
Faiz oranlarını artırmak enflasyonu düşürmek için başlıca araçlardan biri olarak görülüyor ancak bunun ne kadar etkin olduğu konusunda farklı görüşler de var. Ekonomistler politika faizinin yüzde 4,75 seviyesine çekilmesinin beklendiğini ancak yüzde 5’e çıkarılmasının da söz konusu olabileceğini söylüyordu.
Buna karşın böyle bir artışın Merkez Bankası’nın “enflasyon üzerindeki kontrolü tamamen kaybettiği” yorumlarına yol açabileceği de dile getiriliyordu.
İngiltere’de faiz oranları son 15 yılın en yüksek seviyesinde ve artan hayat pahalılığına yanıt olarak Aralık 2021’den bu yana düzenli olarak artırılıyor.
Faiz oranlarını artırmanın borçlanmayı daha maliyetli hale getirdiği, böylece insanların harcamalarını kısmak zorunda kalacağı, bunun talebi ve dolayısıyla fiyatları düşüreceği düşünülüyor. Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin Gölge Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin faiz oranlarını artırarak mortgage (ev kredisi) ile borçlanan insanların hayatlarını olumsuz etkilediğini söyledi.
MORTGAGE’İ OLANLAR DİKKAT!
Faiz artışı sonrası bir dizi kredi maliyeti de artıyor. Örneğin mortgage, yani ev kredileri geri ödemelerini sabitlemeyen yaklaşık 1,4 milyon kişinin aylık geri ödemeleri artan faiz oranına bağlı olarak anında artış gösteriyor. Aralık 2021 öncesine kıyasla esnek ev kredisi kullananların aylık geri ödemelerinde en az 300-400 sterlinlik bir artış söz konusu. Kasım 2021’de yüzde 2,29 civarında olan ortalama sabit ev kredisi oranları ise bugün yüzde 6’nın üzerinde.
Artan faiz oranları kiracıları da olumsuz etkiliyor. Ev sahiplerinin borçlanma maliyetlerinin artması kiraların da yükselmesine neden oluyor. İngiltere’de kiralar yaklaşık iki yıldır maaşlardan daha büyük oranda artıyor.