Son 14 yıl boyunca uygulanan kemer sıkma politikaları nedeniyle reel anlamda ücret kaybı yaşayan kamu ve özel sektör çalışanlarının ücret ve çalışma koşullarını iyileştirmek, işlerini korumak için yaptıkları grevler Mayıs boyunca da devam etti. Eğitimden, depo çalışanlarına, havaalanı çalışanlarından nükleer enerji çalışanlarına, sağlıktan temizlik işçilerine, sınır kontrol memurlarından özel güvenlik çalışanlarına kadar onlarca sektörde yüzbinlerce çalışan greve çıktı. Kimi grevler kazanımla sonuçlanırken kimileri ise aylardan beri kararlılıkla devam ettiriliyor. Greve çıkan işçi ve emekçiler arasında yanı başımızdaki Hackney eğitim emekçileri de var Britanya’nın en kuzeyindeki kolej öğretmenleri de var.
Tüm ülke çapına yayılan grevler, ayrı ayrı ele aldığımızda gazetemizin tüm sayfalarını dolduracak kadar çok. Bu nedenle hepsini ayrı ayrı yazmak yerine grevleri talepleri üzerinden kategorileştirerek özet olarak almayı tercih ettik. Dileyenler daha fazla detay için grevleri ayrı ayrı araştırabilir.
Ağırlıklı olarak ücret ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için yapılan grevler arasında öne çıkanlar;
İskoçya’da kolej öğretim görevlilerinin 2022 yılından buyana çözülmesini bekledikleri ücret artışı talepleri için başlattıkları 9 günlük grev, Norwich’de plastik üreten Berry firmasında çalışan 100’den fazla plastik enjeksiyon üreticisinin 8 günlük grevi, batı Londra’da faaliyet gösteren GXO Lojistik firmasının depo çalışanlarının 28 Mayıs’ta başlattıkları ve 18 Haziran’a kadar devam ettirecekleri grev, Job Centerların güvenliğini sağlayan G4S özel güvenlik firmasında çalışan güvenlik görevlilerinin Britanya çapında başlattıkları ve Westminster Parlamentosu önüne taşıdıkları grev ve eylem, Barnet belediyesinin ruhsal sağlık bölümünün sosyal çalışanlarının geçen yılın Eylül’ünden buyana aralıklı olarak devam ettirdikleri ve ellinci güne dayanan grev, Hackney’de otistik çocuklara eğitim veren The Garden School eğitim çalışanlarının başlattıkları grev, Basildon’da CNH Industrial için traktör üretimi yapan 500 civarındaki işçinin başlattığı grev, Eğitim Bakanlığı’nın temizliğini yapan United Voice of World UVW sendikasına üye temizlik işçilerinin ücret artışı ve taşeronlaştırmaya karşı yaptığı grev, Britanya’nın bir çok bölgesinde 1922 yılından buyana makine üretimi yapan British Engines için çalışan 170’den fazla işçinin Mayıs’ın sonunda gerçekleştirdikleri bir haftalık grev ile Barts Health NHS trust bünyesinde çalışan Unite üyesi 700 hademe, temizlikçi ve hizmetçinin yeniden başlattıkları grev vardı. Birmingham’daki 35 okulun kadın yardımcı öğretmenleri, yemekhane çalışanları ise ücret eşitliği talebi ile bir günlük greve gerçekleştirdi. Mayıs ayının son gününde ise Heatrow Havaalanının Sınır Güvenliği çalışanları işten çıkartmalara ve kadro değişikliklerine karşı üç günlük grev başlattılar. PCS sendikasına üye Sınır Güvenliği grevlerin yanı sıra Haziran’ın 25’ine kadar devam edecek iş yavaşlatma ve fazla mesai yapmama kararı da aldı.
Yeni grevler yolda
Mayıs ayında yukarıda sıraladığımız grevlerin yanı sıra grev kararı ile sonuçlanan ve önümüzdeki günlerde hayata geçirilecek grev oylamaları da vardı. Haziran itibarı ile alınan grev kararlı arasında;
Urenco nükleer tesisinde çalışan 500’den fazla GMB üyesinin işverenin dayattığı %5.2’lik ücret artılına karşı aldığı grev kararı, Biritanya çapında faaliyet gösteren zincir marketlerin en büyüklerinden olan Morrisons’ın depolarında çalışan yaklaşık 1000 işçi emeklilik katkı paylarında yapılan kesintiye karşı aldığı üç günlük grev kararı ve Mersey ve West Lancashire NHS Trust için çalışan 700’den fazla hasta bakıcı yıllardan beri yapılan eksik ödemelerden kaynaklı birikmiş paralarını alabilmek için aldıkları grev kararı vardı. Mayıs’ın son günlerinde bir grev kararı da pratisyen hekimlerden geldi. Pratisyen hekimler geçen yıl başlattıkları İngiltere tarihinin en uzun süreli grevlerini genel seçimler öncesinde devam ettirme kararı aldı. Pratisyen hekimlerin almış olduğu beş günlük kesintisiz grev 27 Haziran’da başlayacak.
Kazanımla sonuçlanan grevler
Mayıs’ta, işçi ve emekçilerin hak alma mücadelesindeki en son seçenek olan grevlerin, kaçınılmaz olarak kazanımlarla sonuçlandığını kanıtlayan grevlerde vardı. Kazanımla sonuçlanan grevlerden biri North Yorkshire’da Drax enerji santralinin kantininde çalışan işçilerin 6 hafta devam ettirdikleri grev oldu. Kantin çalışanları kararlı mücadeleleri sonucunda ücretlerini geçen Ocak’tan itibaren %19 oranında arttırmayı başardı. Kazanımla sonuçlanan bir diğer grev ise güney Londra’da Transport UK için çalışan 40 otobüs denetleyicisinin grevi oldu. Yılın başından itibaren toplamda 14 gün greve çıkan otobüs denetleyicileri ücretlerini % 12 arttırmayı başardı. Ücret artışı 2023’ün ocağından itibaren garanti altına alındı. Geçen yıl için ücretlerini %8 arttıran otobüs kontrolleri bu yılın başından itibaren % 4 daha zam almış oldu.
Yaşam ve çalışma koşullarının giderek ağırlaştığı İngiltere’de işçi ve emekçiler son iki yıl içinde grevleri tüm işkollarına ve tüm ülke çapına yayılacak kadar genişlettiler. Geçmiş yıllara göre grevlerin daha fazla kazanımlarla sonuçlanması işçi ve emekçilerin kararlı mücadelesi kadar halkın greve çıkanlara destek vermesi ve grevlerin tüm iş kollarını kapsayacak kadar genişlemiş olmasından da kaynaklanıyor.
