Hizbullah’ın Lübnan İç Savaşı koşullarında, önemli bir güç olan Şii EMEL hareketinin bölünmesiyle kuruldu.
İran Devrimi ve Ayetullah Humeyni’yi destekleyen Hizbullah mezhebi yakınlığının yanında ABD ve işbirlikçileriyle düşmanlığı dolayısıyla İran’la yakınlaştı ve ondan destek görüyor.1982’deki İsrail’in Lübnan işgaline karşı Hizbullah Filistin kurtuluş örgütlerinin yanı sıra İsrailve Lübnan’da güç bulundurarak İsrail’i destekleyen Batılı güçleri Lübnan’dan çıkarmak için mücadele yürüttü.
1983’te Beyrut’ta gerçekleştirilen bombalamalarda birkaç yüz Amerikan ve Fransız askeri öldürüldü. Hizbullah ise eylemleri üstlenmedi, ama eylemler onun üstüne kaldı. Ancak Batılı emperyalistlerin sözde barış gücü askerleri de Lübnan’ıterk etti.
150 bin civarında cana mal olan Lübnan iç savaşı 1989’daki Taif Anlaşması ile sona erdi. Silah bırakılmasını kabul etmeyen tek örgüt bölgede emperyalistlerin ve İsrail’in bulunması ve saldırılarını öne süren Hizbullah oldu. Lübnan tarafı Hizbullah’ın egemenliğinde bulunan Lübnan-İsrail sınırının İsrail’in elindeki tartışmalı Şebaa Çiftlikleri bölgesi taraflar arasında sorun olmaya devam ediyor ve şu an da çatışma alanı halinde.
Hizbullah ne 1970-80’lerdeki ne de 2000’in başlarındaki Hizbullah
2006’da İsrail’in Hizbullah’ın sekiz askerini öldürdüğü, ikisini rehin aldığı gerekçesiyle Lübnan’a yönelik saldırısı şiddetli çatışmaların ardından Hizbullah tarafından püskürtüldü. 34 gün süren Lübnan’ın güneyindeki Hizbullah mevzileriyle Beyrut’un güney mahallelerini hedef alan İsrail hava bombardımanı ve kara saldırısı, İsrail’in cephe gerisini binlerce roketle döven Hizbullah’ın dişe diş savunması ve karşı saldırısıyla yanıtlandı. Yüzden fazla askerini kaybeden İsrail “saldırısının başarılı olduğunu” savunarak geri çekildi; ancak tüm dünya İsrail’in yenilmezlik efsanesinin sona erdiğini gördü.
İsrail saldırısının amacı, bugün Gazze’dekine benziyordu. Sözde Hizbullah’ı Lübnan’dan söküp çıkaracaktı. Ama esirlerine karşılık İsrail cezaevlerindeki tüm Lübnanlıları serbest bırakmayı kabullenmek zorunda kaldı.
Hizbullah, Suriye iç savaşında Suriye’yi askeri birlikler göndererek destekledi ve 2006’nınardından Suriye iç savaşında askeri yetenekleriyle ateş gücünü geliştirdi.
Lübnan’ı Hizbullah’sız düşünmek olanaksız. Hizbullah Lübnan’ın tüm denklemlerinin odağında yer alıyor ve Lübnan ordusundan daha büyük bir askeri güç. Ancak sadece bir askeri güç olmakla kalmıyor, öteden beri hastaneleri, okulları ve yardım kuruluşlarıyla gelişkin bir sosyal güç. Lübnan’da paylaştığı iktidarın ağırlıklı gücü.
Şimdilik Hizbullah’la İsrail Şebaa Çiftlikleri bölgesinde düşük düzeyli karşılıklı top ve roket atışları yapmakla yetiniyorlar. Netanyahu, “Hizbullah’ın savaşa girmekle hayatının hatasını” yapacağını söylüyor, ancak yatıp kalkıp İsrail’e karşı yeni bir cephe açmaması için dua ediyor olmalı.
