Korona virüsünün yol açtığı korku ve panik psikolojisi, salgın hastalıktan daha hızlı yayılıyor ve daha fazla etkili oluyor. Çinli görünce yolunu değiştirenler, karantinaya alınanların barındıkları yerleri (Ukrayna’da olduğu gibi) yakıp taşlayanlar, Çin malı almaktan korkup barkod okuyarak malın menşeini anlamaya çalışanlar, hastalananlar kadar acı çekiyor! Geçmiş olsun.
Salgın hastalıkların geçmiş zamanlarda, toplumsal ve siyasi sonuçları olmuştur, bugün de oluyor, daha da olacaktır.
Kara veba günlerine dönelim ve İngiltere’nin kara tarihinden bir tozlu sayfa daha açalım. İngiltere’nin en önemli sömürgesi olan Hindistan’da, Mumbai’den sonra en büyük kent olan Pune’de 1896’da korkunç bir veba salgını başladı, “hastalıkla mücadele için” sömürge yönetiminin önemli isimlerinden W.C. Rand, kente “Veba Komiseri” olarak atandı. Rand, hekim falan değildi. Halk sağlığı, hastalıklar falan konusunda hiçbir bilgisi ve deneyimi de yoktu. Yalnızca “halk” denilen “illetin” nasıl “tedavi” edileceği konusunda ırkçı, şiddet yöntemlerini benimseyen görüşlere sahipti. Hastalık bölgesinde karantina kurmak adına, kadın-erkek herkesi çırılçıplak soyarak topladı, evleri, eşyaları yaktı (dezenfekte için!), zorunlu göç uyguladı. Evlere zorla girme, kadınlara tecavüz, dinsel mekânlara hakaret, Rand’ın, fırsat bulmuşken Hindistan halkı üzerinde uyguladığı şiddet biçimlerinden bazılarıydı. Kuşkusuz bu “iyileştirici” yöntemler hastalığın yayılmasını engellemediği gibi Hindistan halkında ağır ve şiddetli tepkilerin doğmasına yol açtı. Sonuçta, gözü kara üç Hint yiğidi, Chapekar kardeşler, Damodar, Balkrishna ve Vasudev onu ve yanındaki Teğmen Ayerst’i öldürdüler. Böylece, “bir salgını önlemek için alınan en sert tedbir” deyimini ardında bırakarak gitti.
Salgınları insanları suçlu görerek önlemenin bu örneği, aslında günümüzde yaşadıklarımıza bakarak söyleyecek olursak, Rand’la birlikte ölmüş değil! Wuhan’da başlayıp dünyaya yayılan hastalıkla mücadelenin bilimsel araçlarla sürdürüldüğü bir sırada, hastalara ve hastalık kuşkusu taşıyanlara karşı girişilenlerin önemli bir bölümü Rand’ın ruhunu taşıyor. Bir yandan hükümetler, salgını neredeyse yasaklarla durdurmaya çalışıyor, diğer yandan kendilerine asla bulaşmamış, bulaşamazmış gibi propagandaya hız veriyor. “Veba Komiserleri”nin yerini alan “Korona Komiserleri” bugün hâlâ yaşıyor ve hükümetlerin emrinde çalışıyor.
